plannen voor de Afsluitdijk

Op 27 juli stond in de IKC-RO het volgende beicht: 'Verbreed Afsluitdijk met kwelderlandschap'. Een plan van HOSPER, DHV en Imares, een plan waar ook het publiek de voorkeur geeft. Ik weet niet beter dan dat al in het plan van Lely de minimumomvang van het IJsselmeer is gesteld op 120.000 ha. In het recente rapport van de Deltacommissie II is het IJsselmeer wederom als zoetwaterreservoir aangewezen.
Hoe verdragen die gegevens zich met dit plan?

Gisteravond in Casa Casla in Almere de eerste bijeenkomst van het initiatief Almere Buitenstad. De 17 aanwezigen, voortkomende uit diverse organisaties op dit terrein, besluiten om een Groene Societeit op te richten, die het groene karakter van Almere als identiteit en imago van de stad in de aandacht te houden. De eerste manifestatie wordt een tentoonstelling in Casa Casla, waarin een selectie van landschapsplannen van de afgelopen 30 jaar en voor de komende 30 jaar zullen worden getoond.

Vandaag gemaild met Bernd Feis van de Stichting Groene Hart over zijn column met een hartekreet over het ontbreken van een autoriteit, die de voortgaande verrommeling van dit gebied aan banden zou kunnen leggen. Volgens mij moet de Stichting hier zelf het voortouw nemen en een aantal bestuurlijke varianten uitwerken om vervolgens de betrokken bestuursorganen (met name de provincies, die hier het meeste boter op het hoofd hebben) hinderlijk te blijven volgen tot er iets verandert. In de meest recente nieuwsflits van deze stichting melden zich nog eens twee mensen die zich beklagen over het voortdurend negeren van eerdere besluiten en afspraken met betrekking tot de bebouwing van de Bloemendalerpolder. Volgens mij hoort de recente geschiedenis van de Bloemendalerpolder inderdaad tot de zwarte bladzijden van de ruimtelijke ordening in Nederland, met de aanwijzing ervan als voorbeeldproject van gebiedsontwikkeling als cynisch dieptepunt. Het zou nuttig zijn als de Stichting Groene Hart eens een zwartboek zou produceren over dit geval. Nu moet bijvoorbeeld het aantal woningen blijkbaar weer stijgen om de exploitatie rond te krijgen. En dat terwijl aan de overkant van het IJ in Almere een bouwproductie van 60.000 woningen is voorzien. Laat die Bloemdalerpolder toch gewoon leeg.

Onder druk van Urk heeft de provincie Flevoland nu gezegd dat die 100 windmolens van 200 meter hoog verder van Urk af moeten liggen. Het zou verstandig zijn als de provincie eens een kleine rekensom uitvoerde over het ruimtebeslag dat het equivalent van 430 MW via zonne-energie of biomassa meebrengt. In Flevoland en het Markermeer is immers ruimte genoeg voor duurzame energiewinning die minder ernstige aantasting van het landschap veroorzaakt dan zo'n batterij van 100 windmolens van 200meter hoog.

STERKE MARKTPOSITIE VERGT STERK BESTUUR

FD riep zijn lezers op om ideeën in te zenden voor de aanstaande bezuinigingen op de rijksuitgaven. Onderstaand mijn inzending.
STERKE MARKTPOSITIE VERGT STERK BESTUUR
De crisis heeft zwakheden in het al te vrije functioneren van -in dit geval- financiële markten blootgelegd en dwingt nu -omdat omvangrijke publieke middelen nodig waren om dit priate falen te beteugelen- de publieke sector om sterk te bezuinigen. De onder druk staande marktpositie van Nederland kan echter alleen verbeteren als sterke marktpartijen kunnen rekenen op sterk openbaar bestuur. Bezuinigen op publieke uitgaven zal dus moeten leiden tot een sterker openbaar bestuur. Dit wordt hier uitgewerkt voor de ruimtelijke inrichting van ons land.

Een sterker openbaar bestuur op dit beleidsterrein ontstaat dor vier ingrepen:
1. samenvoegen van de ministeries van V&W, VROM en LNV
2. opheffen van de provincies en vervangen daarvan door regionale rijksdiensten, die
het setorale rijksbeleid regionaal via projecten coördineren.
3. instellen van vervoerschappen naar analogie van waterschappen, inclusief het
omzetten van belastinginkomsten van rijk en provincies uit verkeer en vervoer in
vervoerslasten, te betalen aan de vervoerschappen.
4. coördineren van de verkiezingsdata van gemeenteraden, waterschappen en
vervoerschappen ten behoeve van stevig maatschappelijk draagvlak.

De kracht van het bestuur op dit beleidsterrein wordt verder bevorderd door:
5. het rijk verantwoordelijk te maken voor de uitvoering van grote publieke werken
in gemeenten (zoals de Noordzuidlijn in Amsterdam)
6. de structuur van het openbaar vervoer minder eenzijdig op railvervoer te richten,
omdat de tamelijk homogene bevolkingsspreiding in ons land zich nu eenmaal slecht
leent voor railvervoer; structuurwijziging impliceert ook dat taxivervoer als
volwaardig onderdeel van het openbaar vervoer wordt behandeld. Regionaal
opererende vervoerschappen zullen overigens, bij centraal vastgestelde normen,
tot regionaal verschillende oplossingen komen.
7. de kwaliteit van het Nederlandse landschap te bevorderen via instelling van
regionale groenfondsen, gevoed door heffingen op bestemmingswijzigingen van
ruraal naar urbaan grondgebruik.

Begin november publiceerde het kabinet zijn beleidsvoornemen over een vijftal projecten in het IJsselmeergebied uit het programma Randstad Urgent. Dit was voor de Vereniging Vrienden van de Markerwaard aanleiding om op 17 november, voorafgaande aan de kamerbehandeling van dit voorstel, het volgende persbericht te verspreiden en een uitvoeriger brief met dezelfde strekking aan de vaste commissies van V&W en van VROM te sturen.
PERSBERICHT
Woensdag 18 november behandelt de Tweede Kamer het kabinetsvoorstel voor een groeimodel voor Almere. De onderbouwing van dat voorstel laat op drie punten veel te wensen over: de IJmeerverbinding, de natuurwaarden van Markermeer en IJmeer en de voorgestelde landaanwinningen.
Het kabinet doet in een recente brief een voorstel voor een groeimodel voor Almere, een IJmeerverbinding, een Utrechtverbinding, de luchthaven Lelystad en het Markermeer en IJmeer als natuurgebied in samenhang worden behandeld. Op drie punten is dit voorstel weinig overtuigend:
Voor de IJmeerverbinding is uitsluitend een zuidwestelijke verbinding onderzocht. Uit cijfers van Rijkswaterstaat Noord-Holland blijkt echter dat van het verkeer dat via de Hollandse Brug Flevoland verlaat rond 25% in Noord-Holland ten noorden van het Noordzeekanaal moet zijn. Een noordelijke aansluiting op Noord-Holland heeft twee evidente voordelen: deze bekort niet alleen de reistijd van die 25%, maar ontlast ook het zwaar overbelaste verkeersnet aan de zuidoostzijde van Amsterdam.
Voor de natuurwaarden van Markermeer en IJmeer geldt dat de ruimteclaim een factor 4 hoger is dan nodig. Van de 45 beschermde vogelsoorten bezuiden de lijn Enkhuizen-Kampen komen er 44 voor in de randmeren van Flevoland plusOostvaarders- en Lepelaarplassen (samen 17.000 ha) tegenover slechts 16 in Markermeer en IJmeer. Voor instandhouding van natuurwaarden bieden randmeren en polderplassen op een veel kleinere oppervlakte blijkbaar veel betere condities dan groot open water.
Voor de landaanwinning in deze meren wordt eenzijdig ingezet op natuur
(5.000 ha) en verstedelijking (1.000 ha). Het is volstrekt onduidelijk waarom andere belangen buite beschouwing blijven. Zo kan de recreatieve waarde van beide meren sterk toenemen als er meer vaardoelen en betreedbare oevers komen (stel 500 ha). En de grote ruimteproblemen in de Bollenstreek bijvoorbeeld zouden aanzienlijk verlicht kunnen worden door op het Enkhuizerzand 2.000 ha voor bollenteelt te bestemmen.

Vrijdag 6 november een bezoek van de vaste commissie Verkeer en Waterstaat bijgewoond in Broek in Waterland. Een zaal vol met voorstanders van open houden van het IJmeer. Opmerkelijk is dat ook beschermers van natuur en landschap zich in feite keren tegen de voorstellen om de natuur een flinke oppepper te geven (zoals nu door de regio voorgesteld aanhet kabinet)omdat dit de deur openzet voor stedelijke ingrepen in het IJmeer, zoals een IJmeerverbinding en een stadsuitbreiding à la IJburg aan de Almeerse zijde. Diezelfde vrijdag besloot het kabinet de financiële claim van € 850 mln. voor deze opwaardering van natuurwaarden in Markermeer en IJmeer voorlopig met een bedrag van € 30 mln. af te schepen, dus het kabinet ziet
blijkbaar de urgentie ervan ook niet zo.