Het institutionele kader voor de ruimtelijke ordening van Nederland is een redelijk getrouwe afspiegeling van de complexiteit van de Nederlandse samenleving. Eerder iets om trots op te zijn dan om over te klagen. Er wordt ook voortdurend aan gesleuteld om de werking ervan te verbeteren. Zo is het aantal gemeenten in Nederland in 50 jaar meer dan gehalveerd, terwijl de bevolking met 5 miljoen toenam. Het aantal gemeenten neemt in Nederland al 50 jaar af met een gemiddeld tempo van bijna 1 per maand. Zo wordt de besturskracht van gemeenten bevorderd.